In onze regio wordt door verschillende instellingen acute zorg verleend. Daarbij gaat het om de volgende schakels in de acute zorgketen:

• Geboortezorg
• Huisartsenzorg (dagpraktijk en huisartsenspoedpost)
• Ambulancezorg
• Ziekenhuizen: Spoedeisende hulp (SEH) en Eerste harthulp (EHH)
• Geestelijke gezondheidszorg (GGZ)
• Verpleging, Verzorging en Thuiszorg (VVT) en revalidatie
• Farmaceutische spoedzorg (dienstapotheek)

Op de regiokaart staat waar de huisartsenspoedposten, ambulance standplaatsen, ziekenhuizen met een spoedeisende hulp (SEH) afdeling en de hoofdvestigingen van de GGZ instellingen in onze regio gevestigd zijn.

Aanbieders acute zorg Midden-Nederland

In het stroomschema hieronder staat per schakel in de acute zorgketen hoe groot de instroom in 2024 was in onze regio. Het gaat om het aantal acute zorgcontacten. Ten opzichte van 2023 is vrijwel overal in de acute zorg een stijging van het aantal patiëntcontacten te zien.

Acute zorgstromen regio Midden-Nederland

De meeste geboortes vinden plaats in het ziekenhuis (landelijk zo’n 86%). In de regio Midden-Nederland zijn vier ziekenhuizen waar geboortezorg wordt verleend, dit zijn het St. Antonius Ziekenhuis Utrecht, Diakonessenhuis, Meander Medisch Centrum en Wilhelmina Kinderziekenhuis (WKZ, UMC Utrecht).

Alle ziekenhuizen hebben de mogelijkheid tot 2de lijns bevallingen en poliklinische 1e lijns bevallingen. Daarnaast is het ook mogelijk om met een verloskundige thuis te bevallen. In het Geboortehuis Utrecht naast het Diakonessenhuis vinden 1e lijns bevallingen plaats (verplaatste thuisbevalling). Het WKZ heeft gezien de academische functie ook 3de lijns bevallingen. Het WKZ heeft sinds 1 januari 2023 geen 1e lijns praktijk meer. (bron: Regiobeeld Acute Zorg 2023)

Trend aantal geboortes regio Midden-Nederland

Ten opzichte van 2023 is het aantal geboortes in onze regio in 2024 met 3% gestegen. Het aantal geboortes ligt nog onder de eerdere prognose van het CBS. Het aantal geboortes in onze regio per 10.000 inwoners ligt hoger dan het landelijk gemiddelde (bron: Bevolkingsontwikkeling | Geboorten | Regiobeeld).

In de regio Midden-Nederland zijn er vier huisartsenorganisaties:

• Huisartsen Eemland
• UNICUM Huisartsenzorg
• Huisartsen Utrecht Stad
• RegiozorgNU

Er zijn vijf huisartsenspoedposten (HAP). Vier van deze HAP’s bevinden zich op locatie van een ziekenhuis met spoedeisende hulp. Daarnaast is er nog een HAP met beperkte openstelling in Zeist.

• Huisartsenspoedpost Eemland (Amersfoort)
• Huisartsenspoedpost Nieuwegein
• Huisartsenspoedpost Zeist
• Huisartsen Spoedpost Utrecht Stad
• Huisartsenspoedpost Noordwest-Utrecht (Leidsche Rijn)

Trend aantal HAP-triagecontacten in regio Midden-Nederland

Het aantal telefonische HAP-triagecontacten ligt 5% onder de prognose van het RIVM. Het gaat hierbij om het eerste (telefonische) contact met de huisartsenpost, waarin de triage plaatsvindt.

De ambulancezorg wordt voornamelijk geleverd door de RAVU, die 12 standplaatsen en 7 steunpunten heeft. Daarnaast zijn er 2 standplaatsen van RAV Gelderland Midden in onze ROAZ-regio. Een standplaats is een locatie waarvandaan een ambulance vertrekt en waar voorzieningen zijn voor medewerkers en materiaal. Een steunpunt is een locatie op een strategische plek waar een ambulance tijdelijk wordt gestationeerd om een gebied af te dekken. Met dynamisch ambulancemanagement worden beschikbare ambulances door de meldkamer ambulancezorg op strategische plekken geplaatst om snel ter plaatse te kunnen zijn.

Trend aantal urgente ambulance zorginzetten in regio Midden-Nederland

Het aantal urgente zorginzetten is in 2024 met 2% gestegen t.o.v. 2023. Dit is gelijk aan de landelijke stijging (bron: RIVM). Maar in vergelijking met de prognose van het RIVM ligt het aantal urgente zorginzetten in 2024 wel 4% lager: de stijging is dus minder hard dan werd verwacht. Het gaat hier om zorginzetten met urgentiecode A0 (directe inzet met grootst mogelijke spoed), A1 (directe inzet met spoed) of A2 (zo spoedig mogelijke inzet).

Meldkamer

Vanuit de Meldkamer Ambulancezorg (MKA) worden de acute zorgmeldingen, waaronder 112, in onze regio afgehandeld. De MKA valt onder verantwoordelijkheid van de RAV en speelt een centrale rol in het proces ambulancezorg. De MKA stelt vast of ambulancezorg noodzakelijk of gewenst is en met welke urgentie. Vervolgens zorgt de MKA ervoor dat de juiste (ambulance)zorg op het juiste moment en op de juiste plaats wordt ingezet, geeft de melder instructies en ondersteunt het ambulanceteam. De MKA is hiermee de regisseur van de ambulancezorg en heeft een poortwachtersfunctie bij de toegang tot de acute zorg.

Bron: Regiobeeld Acute Zorg 2023

Trend aantal spoedeisende hulp bezoeken regio Midden-Nederland

Er zijn vijf ziekenhuislocaties met een spoedeisende hulp (SEH):

• Diakonessenhuis Utrecht
• Meander Medisch Centrum (Amersfoort)
• St. Antonius Nieuwegein
• St. Antonius Utrecht
• UMC Utrecht

Op de locatie van het UMC Utrecht is geen huisartsenpost gesitueerd.

Ten opzichte van de prognose is de instroom op de SEH ook in 2024 lager dan verwacht.

In het Diakonessenhuis, Meander Medisch Centrum en St. Antonius Nieuwegein is een eerste hart hulp (EHH), voor observatie van patiënten met (vermeende) acute cardiale aandoening. In het UMC Utrecht verloopt dit via de SEH. Onze regio heeft drie PCI centra (Percutane Coronaire Interventie, ofwel dotteren): Meander Medisch Centrum, St. Antonius Nieuwegein en UMC Utrecht.

Er waren in 2024 in totaal ruim 14.000 patiëntcontacten op de EHH afdelingen in onze regio. Dat was 6% meer dan in 2023. De focusgroep Cardiologie werkt aan toekomstbestendige samenwerking binnen de acute cardiologische zorgketen, waaronder de EHH. Ambulance- en ziekenhuisprofessionals zetten zich samen in voor goed afgestemde en continue zorg.

Acute GGZ wordt geleverd op drie locaties. Twee locaties (Altrecht Utrecht en GGz Centraal Amersfoort) zijn 24/7 open. Daarnaast is er nog een locatie van Altrecht in Zeist die overdag geopend is. Op vier SEH locaties is de mogelijkheid voor opvang en beoordeling van mensen met acute gedragsstoornissen: Diakonessenhuis, St. Antonius Nieuwegein, St. Antonius Utrecht, UMC Utrecht.

Altrecht, het UMC Utrecht en St. Antonius Ziekenhuis zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor de acute psychiatrische zorg (24/7) in de regio Utrecht e.o. Altrecht draagt zorg voor de outreachende crisisdienst en alle drie partijen participeren in de noodbeddenregeling waarbij 24/7 bedden beschikbaar worden gehouden voor crisisopnames. Afspraken zijn vastgelegd in een regioplan Acute GGZ. Ook GGz Centraal heeft een regioplan voor de gehele regio Centraal Nederland, die naast Midden-Nederland nog in twee andere ROAZ-regio’s valt.

Bron: Regiobeeld Acute Zorg 2023

Er zijn drie dienstapotheken voor farmaceutische zorg tijdens ANW-uren (avond, nacht en weekend). Dat zijn de Dienstapotheek Utrecht (gevestigd in het Diakonessenhuis), Dienstapotheek Eemland (gevestigd in het Meander Medisch Centrum) en Dienstapotheek St. Antonius (gevestigd in beide locaties van het St. Antonius Ziekenhuis). In regio Utrecht zijn de dienstapotheken van het St. Antonius Ziekenhuis tot 22u geopend, de Dienstapotheek Utrecht is ook in de nacht geopend.

Bron: Regiobeeld Acute Zorg 2023

Voor patiënten met psychogeriatrische (PG) problematiek in acute noodsituaties zijn in de regio Utrecht zes IBS (in bewaringstelling) bedden beschikbaar in het kader van de Wet Zorg en Dwang. Er zijn vier plaatsen bij Careyn, een bij Beweging 3.0 en een bij Charim. De V&V-organisaties en GGZ-crisisdiensten in de zorgkantoorregio Utrecht hebben hierover met elkaar afspraken gemaakt wie de IBS-beoordeling doet, waar en hoeveel bedden voor acute IBS-plaatsingen in de V&V beschikbaar zijn en wie dit coördineert. Bron: Regiobeeld Acute Zorg 2023

Daarnaast zijn er tijdelijk verblijf bedden, waar patiënten tijdelijk zorg kunnen ontvangen. Het regelen van de juiste plek voor een patiënt verloopt via het Zorgcoördinatiecentrum Midden-Nederland (ZCC) en Zorgcoördinatie Eemland (ZCE). In het merendeel van de gevallen gaat het om eerstelijnsverblijf (ELV).

Acute thuiszorg

De RAVU biedt ook acute thuiszorg aan, voor inzet naar aanleiding van personenalarmering (gedurende de avond, nacht en weekend). Het gaat daarbij bijvoorbeeld om indicaties als het inbrengen of wisselen van een blaaskatheter, wondverzorging of bij valincidenten.

Mobiel Medisch Team

Onze regio heeft een grondgebonden Mobiel Medisch Team (MMT), dat uitsluitend ingezet wordt bij grootschalige incidenten met veel slachtoffers.

Calamiteitenhospitaal

Het Calamiteitenhospitaal is gesitueerd in het UMC Utrecht en heeft gegarandeerde, kortdurende medische capaciteit voor de opvang van militaire en civiele slachtoffers bij ongevallen en rampen. Het is een samenwerking tussen het UMC Utrecht en de ministeries van Defensie en Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).

Binnen 30 minuten na besluit tot openstelling, is het Calamiteitenhospitaal operationeel voor de opvang van 200 slachtoffers. De openstellingscriteria zijn dat er meer dan 5 slachtoffers zijn met triagecategorie T1 en/of T2 of meer dan 15 slachtoffers met T1, T2 en/of T3.

Bron: Regiobeeld Acute Zorg 2023